سیاه بازی یا روحوضی (همچنین تخت حوضی) ،نوعی نمایش کمیک ایرانی همراه با رقص و آواز و موسیقی است که در آن شخصی دارای غلامی سیاه و گیج و گول است و با هم دست به کارهای خنده داری می‌زنند. از این کلمه بمعنی عملیات از پیش طراحی شده برای فریب دیگری نیز استفاده شده‌است در این گونه نمایش با رویکردی انتقادی و طنزآمیز به موضوعات اجتماعی، سیاسی، عاطفی و حتی تاریخی پرداخته میشود.در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام دراینباره بیشتر بخوانید.
موسیقی روحوضی یا سیاه بازی
سیاه بازی ” یکی از انواع نمایشهای شادی آور است که در آن از زبان ” سیاه ” که پرسوناژی خاص تلقی میشود، با رویکردی انتقادی و طنزآمیز به موضوعات اجتماعی، سیاسی، عاطفی و حتی تاریخی پرداخته می شود.
” سیاه ” در نمایش سیاه بازی یا رو حوضی، به عنوان پرسوناژ تابع تعریف میشود؛ زیرا سیاه بودن او چندان مورد سؤال قرار نمی‌گیرد و به صورت قاعده ای پذیرفته شده است.
سیاه در موسیقی رو حوضی
” سیاه “پرسوناژی خود مختار است که ظرفیت نمایش سیاه بازی را بسیار بالا می برد و به جرأت می‌توان گفت همه بن مایه های موضوعی زندگی ایرانی ، با ظرافت ها و برداشت های خاص او و با شور و نشاط بسیار، آنالیز و تحلیل میشوند.
نقش " سیاه " بر پایه موسیقی، کلام، حرکت و رقص استوار و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نمایش های سیاه بازی، تنها یک خط روایی دارند که بازیگران به طور بداهه آن را پیش می برند.
به همین علت حضور ذهن بازیگر نقش ” سیاه “، همواره تاثیر قابل توجهی درموفقیت گروه نمایشی در بین مردم دارد. ” سیاه ” به نوعی، به عنوان نماینده مردم، از وضعیت سیاسی و اجتماعی جامعه انتقاد می کند و عملکرد حکام و ثروتمندان را به باد انتقاد و گاه تمسخر می گیرد. صراحت لهجه و بدن نرم و منعطف بازیگر نقش ” سیاه “، به همراه شوخی های بکر و گزنده، ” سیاه ” را به عنوان یک تیپ شیرین، ثابت و همیشگی در ذهن مخاطب ماندگار می شوند.
پیشکسوت‌های هنر سیاه بازی
مرحوم “مهدی مصری”، “ذبیح‌الله ماهری”، “رضا عرب‌زاده” و “سیدحسین موسوی” از پیشکسوت‌های این هنر به شمار می‌آیند . همچنین از مطرح‌ترین سیاه بازهای ایران امروز، می‌توان به سعدی افشار ؛ عطا صفر پور ؛ مجید افشار و جواد انصافی اشاره کرد.