مطالب مرتبط با این پست
آشنایی با موسیقی مازندرانی
ایران از جمله کشورهایی است که فرهنگ و اقوام زیادی را در خود جای داده است و به همین علت موسیقی نیز دارای تنوع بالایی است.یکی از موسیقی های زیبای ایران نیز، موسیقی خطه مازندران می باشد.در این بخش از ...نحوه نواختن ساز کالیمبا به زبان ساده
نحوه نواختن ساز کالیمبا به زبان ساده ساز کالیمبا، یکی از سازهای آفریقایی است که به تازگی از محبوبیت بالایی برخوردار شده است. نواختن این ساز اگرچه خیلی سخت نیست اما نکاتی دارد که باید به آن توجه شود...تفاوت گیتار آکوستیک و کلاسیک
گیتار آکوستیک و گیتار کلاسیک دو نوع از گیتار هایی است که تفاوت ها و شباهت های قابل توجه ای دارند.اگر می خواهید با این دو ساز بیشتر آشنا شوید،بهتر است تفاوت ها و شباهت های بین گیتار آکوستیک و کلاسیک...تاثیرات درمانی موسیقی بر بدن
شما با شنیدن یک موزیک شاد، خوشحال میشوید و با شنیدن یک موزیک غمگین ممکن است ناراحت شوید، آیا موسیقی میتواند در بروز یا بهبود بیماریها در انسان موثر باشد ؟در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیق...نکات مهم در مورد مضراب سنتور که باید بدانید
همانطور که می دانید، سنتور از سازهای ایرانی به شکل ذوزنقه که دارای سیمهای بسیاری است و با دو زخمه چوبی نواخته میشود. رایجترین نوع سنتور (۹ خرکی) دارای ۷۲ سیم است که به دستههای ۴ تایی و در ۱۸ دس...

ساز دوتار و ساز تنبور از جمله سازهای زهی و بسیار محبوبی است که به لحاظ ظاهری دارای شباهت هایی می باشند.همین موضوع تشخیص این دو ساز از یکدیگر را کمی دشوار می نماید.اما با وجود شباهت ، تفاوت هایی نیز بین این دو ساز وجود دارد که در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام به آن پرداخته ایم.برای شناخت تفاوت ساز دوتار و تنبور ادامه این مطلب بخوانید،با ما همراه باشید.
آشنایی با ساز دو تار
دوتار یکی ازسازهای مضرابی موسیقی ایرانی است و همانگونه که از نام آن برمیآید، دارای دو سیم (تار) است . در هنگام نواختن این ساز، معمولاً با ناخن به جای مضراب زخمه میزنند. دوتار دارای شکمی گلابی شکل و دستهای نسبتاً دراز است و ۱۷ تا ۲۰ دستان بر دسته آن بسته میشود.
برخی از دوتارهای محلی در نواحی مختلف جنوب ایران فاقد دستان است. سطح روی شکم دوتار از جنس چوب است. تعداد سیمهای این ساز ۲ تا است و به همین علت به آن دوتار میگوند و تارهای آن به فاصلههای مختلف کوک میشوند.

ساختمان ساز
دوتار دارای کاسهای گلابیشکل و دستهای نسبتاً دراز و دو رشته سیم (تار) است. طول دستهٔ آن حدود ۶۰ سانتیمتر و کل ساز حدود یک متر است.قسمت گلابیشکل این ساز از چوب درخت شاهتوت و دستهٔ آن از چوب زردآلو یا درخت گردو ساخته میشود. در قدیم به جای سیم از ابریشم استفاده میشد.
آشنایی با ساز تنبور
تنبور را که بعضا تنبوره نیز می گویند یکی از سازهای زهی است که دارای شکمی شبیه به نصفه گلابی و دسته ای دراز است که از ۱۳ الی ۱۴ پرده تشکیل و ۲ الی ۳ سیم دارد.
در رپرتوار موسیقی تنبور حدود ۷۲ مقام وجود دارد که ۱۶ مقام آنها مربوط به مقامهای مجلسی و ۵۶ مقام نیز مربوط به مقامهای حقانی یا کلام است. پایه و اساس موسیقی تنبور همانند موسیقی کلاسیک ایرانی بدیهه سرایی است.
جنس کاسه و صفحهٔ آن از چوب توت و دسته اش از چوب گردو میباشد. که در آن سیمها از روی دستهای بلند و کاسهای عبور کرده و با ضربه انگشتان به صدا درمیآید این ساز را با پنجه مینوازند و این خود دلیلی است بر ارتباط خانوادگی تنبور و دوتار محلی و سهتار که آنها نیز با انگشت(ناخن) به صدا درمیآیند.
مقایسه ظاهری و تفاوت ساز دوتار و تنبور
دوتار و تنبور هر دو دارای کاسه ای گلابی شکل می باشند، جنس این کاسه ها از چوب درخت توت است. ساز دوتار مانند تنبور دارای دسته ای بلند است که جنس آن از چوب گردو یا زردآلو می باشد. طول دسته دوتار حدود ۶۰ و مجموعاً تمام ساز حدود یک متر است. دوتار دارای دستهای نسبتاً دراز است و ۱۷ تا ۲۰ دستان بر دسته آن بسته میشود. برخی از دوتارهای محلی در نواحی مختلف جنوب ایران فاقد دستان است.
ساز دوتار دارای دو سیم است اما ساز تنبور سه سیم دارد ، چون بعدها یک سیم هم به آن اضافه شد. در زمان های قدیم به جای این سیم ها از ابریشم استفاده می شد که بعدها سیم های فلزی جایگزین ابریشم شدند. طول تنبور بین ۷۰ تا ۸۰ سانتیمتر و دارای سه سیم است، یکی واخوان و دو سیم اصلی. دوتار دارای دو گوشی است اما تنبور در حال حاضر دارای سه گوشی می باشد. بقیه اجزای دوتار و تنبور سیم گیر، خرک و شیطانک می باشند.
بررسی نحوه نواختن
ساز دوتار مانند تنبور معمولا با مضراب نواخته نمی شود و با ناخن به آن زخمه می زنند. نوع نواختن دوتار در نواحی مختلف متفاوت است اما در بیشتر نواحی با انگشت سبابه به همراه انگشت شست صورت می گیرد. در تنبور، نواختن با چهارانگشت دست راست بدون استفاده از انگشت شست، صورت می گیرد.
کوک کردن دوتار و تنبور
دوتار را در فاصله ی چهار یا پنج کوک می کنند که روش کوک کردن آن در مناطق مختلف باهم فرق دارد. به عنوان مثال، کوک کردن دوتار ترکمن صحرا، کتول، شرق مازندران و نیز شرق و شمال خراسان به این صورت است که سیم اول لا و سیم دوم می می باشد.
تنبور هم به شکل های مختلفی کوک می شود. دو سیم اول تنبور که سیم دو نامیده می شوند، بر اساس دیاپازون لا و سیم سوم که سیم سل است و به سیم اخوان نیز معروف می باشد، با فاصله ی چهارم و یا پنجم درست پایین تر از سیم دو کوک می شود.
از برجسته ترین نوازندگان ساز دوتار می توان به حاج قربان سلیمانی ( که عکس او در بالا آورده شده است)، استاد غلامعلی پورعطایی و حاج عثمان محمد پرست اشاره کرد.
از نوازندگان تنبور هم می توان به سید خلیل عالی نژاد ، درویش امِیر حیاتی و… اشاره کرد.
اگر به دنیای موسیقی علاقه دارید و تردیدها شما را از شروع این مسیر دور نگه داشته است، ما در بزرگترین و بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران و منطقه نارمک پذیرای شما خواهیم بود تا در این مسیر همراه شما باشیم. فقط کافیست با ما تماس بگیرید و یا درخواست مشاورهی رایگان ثبت کنید.